Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez Władze Ostrowa Wielkopolskiego. Do najważniejszych z nich należą:

• • Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Miasta Ostrów Wielkopolski na lata 2016-2022,

  • Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii dla Miasta Ostrowa Wielkopolskiego na 2022 rok,

  • Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Miasta Ostrowa Wielkopolskiego na 2022 rok,

  • Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii dla Miasta Ostrowa Wielkopolskiego na lata 2022-2025.

  • Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie,

  • Ostrowska Karta Seniora,

  • Ostrowska Karta Rodziny 3+,

  • Ostrowska Karta Krwiodawcy,

  • Program Wspierania Seniorów.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom. 

Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2022 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Miasta Ostrów Wielkopolski związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców. Niemniej, warto zauważyć, że w odniesieniu do 2021 r. znacząco zmalał poziom wydatków na wypłacone świadczenia wychowawcze („500+”). Dla porównania warto wskazać, że w 2021 r. na ten cel wydatkowano 71,9 mln zł podczas gdy w 2022 r. wydatki te wyniosły 29,8 mln zł.  Z dniem 1 czerwca 2022 r. zadanie to zostało przekazane do realizacji ZUS.

W 2022 r. znaczący wpływ na poziom wydatków miała pomoc obywatelom Ukrainy oraz wypłata dodatków węglowych i osłonowych.

Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.

Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m. in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym.

W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:

• systemu finansowego wsparcia rodzin,

• pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie,

• likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych,

• ograniczaniu skutków bezrobocia,

• przeciwdziałaniu uzależnieniom.

Obecna struktura organizacyjna Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. Łącznie na realizację zadań z Działu Świadczeń Rodzinnych w 2022 r. MOPS wydatkował 82.487.832,74 zł. Wykonanie budżetu ogółem to 115.258.108,19 zł, z czego 25.010.442,89 zł to środki własne miasta.

W trakcie 2022 r., MOPS pozyskiwał środki ze źródeł zewnętrznych w ramach ogłaszanych programów rządowych tj. "Asystent rodziny", "Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej", "Posiłek w szkole i w domu" czy "Opieka wytchnieniowa". Ponadto w ramach prowadzonej działalności statutowej MOPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe.

wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2022 r.

DOM POLSKO  – UKRAIŃSKI 

• utworzono 100 miejsc noclegowych,

• od momentu powstania domu 462 uchodźców skorzystało z noclegu i z pierwszej pomocy,

• 2.163 udzielonych porad prawnych dla osób przebywających w Ostrowie Wielkopolskim.

MAGAZYN DARÓW W DAWNYM KINIE KOMEDA

• 6,5 tys. wolontariuszy,

• ponad 500 godzin pracy,

• 3,5 tony ubrań trafiło na Ukrainę, do tymczasowych Domów Dziecka.

Pomoc społeczna dla obywateli Ukrainy

W ramach pomocy społecznej w 2022 r. przyznawano następujące świadczenia:

• zapewnienie jednego gorącego posiłku dla dzieci i młodzieży w szkole i w przedszkolu - pomoc doraźna na czas nie dłuższy niż dwa miesiące (352 dzieci ukraińskich),

• zapewnienie jednego gorącego posiłku dla dzieci i młodzieży w szkole i w przedszkolu na podstawie decyzji administracyjnej (26 dzieci ukraińskich),

• zasiłek stały (jedna osoba z Ukrainy),

• skierowanie do domu pomocy społecznej (jedna osoba z Ukrainy),

• usługi opiekuńcze (jedna osoba z Ukrainy),

• zasiłek rodzinny wraz z dodatkami (186 osób),

• świadczenie pielęgnacyjne (5 osób),

• jednorazową zapomogę z tyt. urodzenia dziecka (5 osób),

• świadczenie rodzicielskie (18 osób),

• jednorazowe świadczenie pieniężne dla obywateli Ukrainy (wypłacono 1.886 świadczeń),

• od 16 marca wydano 1.902 numery PESEL, z czego 1045 dla osób pełnoletnich oraz nieodpłatnie wykonywano fotografie.

Wspieranie obywateli Ukrainy

Potrzeba wspierania obywateli Ukrainy przebywających na terenie Miasta Ostrowa Wielkopolskiego w związku z konfliktem zbrojnym mającym miejsce na terytorium Ukrainy. W szczególności w zakresie:

• • zakwaterowania,

  • dożywiania dzieci,

  • świadczeń z pomocy społecznej,

  • zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych,

  • jednorazowych świadczeń pieniężnych,

  • monitorowania sytuacji rodzin opiekunów tymczasowych nad małoletnim obywatelem Ukrainy,

  • zapewnienia transportu do miejsc zakwaterowania,

  • zapewnienia środków czystości i higieny osobistej oraz innych produktów,

  • organizacji miejsc udzielania doraźnej pomocy medycznej,

  • potrzeby kontynuacji zatrudniania w MOPS osób do bezpośrednich kontaktów z obywatelami Ukrainy posługujących się językiem ukraińskim.

Ochrona zdrowia to sektor, który na tle całego budżetu miasta często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki miasta w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym. Wskazuje ona, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których w szczególności uwzględnia się m. in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.

Podstawowymi, przedsięwzięciami realizowanymi przez miasto były zadania określone w ramach programów rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii. W założeniach uwzględniały one tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.

Łączne wydatki w obszarze ochrony zdrowia w 2022 r. wyniosły ponad 2,8 mln zł. W ramach wydatków na ochronę zdrowia, najwyższą kwotę przeznaczono na przedsięwzięcia dotyczące przeciwdziałania alkoholizmowi. W głównej mierze skupiały się one finansowaniu profilaktycznych działaniach informacyjnych i edukacyjnych. Skierowane były one zarówno wobec dzieci i młodzieży, jak i rodzin.

Dzięki temu, środki finansowe przeznaczone na przeciwdziałanie uzależnieniom pozwoliły m. in. na :

• prowadzenie działalności profilaktyczno-psychoedukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów uzależnień dla  mieszkańców Ostrowa Wielkopolskiego,

• zakup materiałów edukacyjno-informacyjnych do realizacji Pikniku Zdrowia „Żyj zdrowo i bez uzależnień”,

• szkolenia dla osób zajmujących się profilaktyką na   terenie miasta Ostrowa Wielkopolskiego, pn. „Narkotyki i dopalacze”,

• realizację zajęć socjoterapeutycznych i opiekuńczo – wychowawczych, w tym zapewnienie pomocy psychologicznej w świetlicach działających na terenie miasta oraz zapewnienie  pomocy  psychologicznej  dla dzieci z rodzin z problemem uzależnień,

• pakiet profilaktyczny pn. „Przeciw pijanym kierowcom”, materiały promocyjne z logo Ostrowa Wielkopolskiego i napisem „Żyj bez uzależnień” i „Dopalacze powiedz STOP”. 

Ponadto zapewniono funkcjonowanie:

• Punktu Informacyjno – Konsultacyjnego dla osób uzależnionych i dotkniętych przemocą,

• Telefonu Zaufania,

• Świetlic opiekuńczo-wychowawczych z programami socjoterapeutycznymi.

Na rzecz ochrony zdrowia w 2022 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.